Een wiki-website is anders dan de meeste andere websites. Het wiki-systeem is gemaakt met een ideaal voor ogen. Namelijk dat mensen samenwerken aan de in inhoud en kennis delen met elkaar. Dat heeft zo zijn eigen voordelen. In dit artikel lees je meer over de voordelen (en nadelen) van een wiki-website.

Een ander uitgangspunt

Veel websites van bedrijven of van verenigingen zijn gemaakt met WordPress, Joomla of Drupal. Meestal hebben zij tot doel een (grote) groep klanten of leden te informeren over producten en nieuws vanuit de organisatie. De website is ontwikkeld en wordt bijgehouden door – een paar mensen binnen – de organisatie. De klanten of leden zelf zullen niet veel bijdragen. En als zij al een reactie op het artikel geven dan gebeurt dit meestal via een reactieformulier en niet rechtstreeks in het artikel zelf.

Een wiki heeft een ander uitgangspunt. De ‘content’ – tekstuele inhoud van de website – is het resultaat van samenwerking. Een hele groep werkt aan de inhoud. De inhoud wordt voor- en door elkaar gemaakt. En natuurlijk is er daarnaast een grote groep mensen die alleen zullen lezen.

Dat specifieke uitgangspunt van een wiki – samen werken aan een website – heeft zo zijn voordelen. Ik probeer hier een overzicht te geven van de voordelen, die algemeen voor deze wiki-systemen gelden.

Wat zijn de belangrijkste voordelen van een wiki-website?

In willekeurige volgorde, de belangrijkste voordelen op een rij.

Open Source en actieve gemeenschap

De meeste wikt-systemen – in ieder geval de grootste, MediaWiki – zijn  ‘open source’. Dat betekent dat je de software vrij kunt gebruiken en zo gewenst verder kunt ontwikkelen. Doordat er een actieve gemeenschap de software ontwikkelt en onderhoudt, zijn fouten snel verholpen.

Groeimodel, organisch en systematisch

Een wiki ontwikkelen vergt zeker enige planmatige voorbereiding. Categorie-structuur en sjablonen vergen bijvoorbeeld een systematische aanpak.

Een groot voordeel is echter dat de inhoud gemakkelijk kan ‘groeien’. Het vergt geen uitgewerkt plan en kan altijd verder worden uitgebreid en aangepast. Zo kunnen nieuwe inzichten gemakkelijk meegenomen worden.

Schaalbaarheid van persoonlijk tot wereldwijd gebruik

10 pagina’s of tienduizend – zelfs doorgroeien naar honderdduizend – een systeem als MediaWiki kan het aan. Wikipedia is het bewijs. Toch kun je ook met eenvoudige webhosting een wiki met 100 of misschien wel duizend pagina’s publiceren.

Flexibel uitbreidbare functionaliteit (extensies)

De kern van de wiki-software is eenvoudig en overzichtelijk. Daarmee is het systeem ook zeer robuust. Omdat er duizenden en duizenden plugins beschikbaar zijn, is de functionaliteit naar wens uit te breiden.

Duurzaam kennismodel

Kennis die eenmaal is opgenomen in een wiki gaat niet meer verloren. Informatie kan zo goed teruggevonden worden en opnieuw gebruikt.

Herkenbaar voor gebruiker

Het gebruik van een wiki als naslag is voor de meeste mensen bekend. Ze weten hoe het werkt en wat ze kunnen verwachten. Informatie zoeken en vinden is daarmee voor hen efficiënt.

Eenvoudig om mee te beginnen en krachtig om door te groeien

Zelf een wiki beginnen is niet ingewikkeld. Er zijn geen grote opstartkosten en technisch is het niet erg complex. Een standaard web server (LAMP stack: Linux, Apache, MySQL en PHP) voldoet om te beginnen. De wiki software is krachtig genoeg om (heel) veel gebruikers en zeer veel pagina’s te kunnen ondersteunen.

Eenvoudige implementatie en upgrades

Er is geen ingewikkelde technische infrastructuur benodigd. Via internet of intranet kunnen gebruiker toegang krijgen. Er zijn geen specifieke eisen – ieder internet browser voldoet. Door het gebruik van standaard middelen, zijn specifieke ‘skills’ voor de beheerder niet vereist.

Herleidbare informatie

Een wiki systeem is zo gebouwd dat altijd herleidbaar is wie welke informatie heeft ingevoerd. Als informatie gecorrigeerd moet worden, kunnen wijzigingen teruggedraaid worden. Dat komt de beheersbaarheid en betrouwbaarheid ten goede.

Automatisch versiebeheer

Via het systeem is altijd de laatste versie van een artikel beschikbaar. Je verspreidt dus nooit per ongeluk verouderde informatie. Toch is ook altijd nog de ‘oude’ versie van informatie terug te vinden. In het systeem is zo de ‘archieffunctie’ ingebouwd.

Samenwerkingsmodel

Een wiki gaat uit van de ‘wisdom of the crowd’ – vrij vertaald: het bundelen van alle kennis in een groep. Het wiki-systeem ondersteunt het samenwerken aan één artikel of pagina. Ook de ingebouwde discussie-functionaliteit ondersteunt kennis-uitwisseling tussen de auteurs.

Samengevat

Een wiki heeft bijzondere voordelen, omdat een wiki een ander uitgangspunt heeft dan een “normale” website. Samen en gedurende een lange tijd werken aan een groot project is kenmerkend. Maar ook de duurzame, herkenbare en verantwoorde manier van informatie verstrekken is bij een wiki als het ware ingebakken.

Verder lezen

1. Wanneer je meer wilt weten over de keuze tussen bijvoorbeeld WordPress en een wiki...
2. Het is goed te beseffen dat er verschillende wiki-systemen zijn. Ieder systeem heeft zo zijn specifieke eigenschappen.
3. Als je besloten hebt dat je wiki wilt maken; dan vind je hier een handige checklist.

Over de auteur

Bart Mulckhuijse ontwikkelt MediaWiki en WordPress websites voor organisaties, verenigingen en particulieren. Door zijn brede ervaring heeft hij goed inzicht in de verschillen tussen beide systemen. Zelf ook een idee voor een Wiki website? Neem contact op met Bart.